خواص و مضرات خوردن گوشت اسب در اسلام و ایران حلال است یا حرام و چه خواصی دارد در سایت علم سرا
در خیلی از کشورهای دنیا گوشت خر و اسب به صورت ساندویچ و دیگر غذاها مورد استفاده قرا می گیرد، از جمله ایتالیا، سرانه ۹۰۰ گرم در سال، هلند، بلژیک، فرانسه، سوئیس، که فروش آن در سوپرمارکت ها و فروشگاه ها متداول است، آلمان، سرانه فقط ۵۰ گرم در سال، اسلوونی و صربستان. اما همین گوشت در بسیاری از کشورها و ادیان تابو است. در دین یهودیت گوشت اسب حرام است چون این حیوان نه جزو نشخوارکننده ها است و نه دارای سم شکاف دار است. شاید برایتان جالب باشد ولی گوشت اسب در برخی از مذاهب مسیحی ممنوع است. در سال ۷۳۲ پاپ گرگوری سوم خوردن گوشت اسب را به عنوان یک عمل پگانی حرام دانست و آن را عملی پلید و کراهت آور دانست. در سال ۱۰۰۰ میلادی کلیسای ایسلند فقط زمانی قدرت گرفت که وعده داد ایسلندیها میتوانند همچنان به خوردن گوشت اسب ادامه دهند ولی پس از تثبیت وضع کلیسا، این اجازه را لغو کرد. گوشت اسب هنوز هم در ایسلند محبوب و مورد توجه است و آن را همانند گوشت گوساله، گوسفند و خوک طبخ میکنند. مصرف گوشت اسب در کشورهای انگلیسی زبان متداول نیست. در کانادا فروش گوشت اسب قانونی است ولی به سختی و تنها در ایالت فرانسوی زبان کبک و برخی رستورانهای فرانسوی در مناطق دیگر، می توانید آن را پیدا کنید. بیشتر گوشت اسب تولیدی کانادا به اروپای قارهای و کشور ژاپن صادر میشود. در آمریکا، ایالتهای کالیفرنیا و ایلینوی فروش و مصرف گوشت اسب غیرقانونی است.با این حال در زمان جنگ دوم جهانی گوشت اسب در آمریکا مصرف میشده است چرا که گوشت گاو گران و جیرهبندی شده بود. در انگلستان تابوی مصرف گوشت اسب حتی شامل غذای حیوانات خانگی میشود. در کشورهای حوزه بالکان نیز گوشت اسب خورده نمیشود چون اسب حیوان نجیبی شمرده میشود و نیز خوردن آن مربوط به قحطی زمان جنگ است نه در غیر آن که منطقی است. در اسلام، سنی مذهبان معتقدند که پیامبر در یک روز گوشت خر و ازدواج موقت را منسوخ و حرام کردهاست در حالی که این دو قبل از آن حلال بودهاند. اما شیعیان این حدیث را قبول ندارند و هیچ کدام از این دو را حرام نمیدانند. در میان تشیع خوردن گوشت خر و اسب هر دو مکروه است و فقط در موارد خاص خوردن آن را جایز می دانند ، در حالی که کراهت گوشت خر شدید تر است با این حال بر اساس یک تابوی فرهنگی گوشت الاغ در ایران مصرف نمیشود و در مواردی که رستورانها آن را به عنوان گوشت دیگری عرضه کنند با آن به عنوان یک عمل غیرقانونی برخورد میشود.در این مطلب از سایت جسارت در مورد خواص و مضرات خوردن گوشت اسب در اسلام و ایران حلال است یا حرام و چه خواصی دارد صحبت میکنیم امیدواریم مورد توجه قرار بگیرد.♥
گوشت اسب فراوردهای غذایی است که از اسب بهدست میآید. در چند کشور جهان به ویژه در آسیای میانه گوشت اسب رایجترین گوشت مصرفی مردم است. با این حال در بسیاری از کشورهای دیگر نیز مانند کشورهای قاره اروپا، آمریکای جنوبی و آسیا این نوع گوشت مصرف میشود. در هشت کشوری که بیشترین تولید گوشت اسب را دارند سالانه حدود چهار میلیون رأس اسب کشتار میشود. این گوشت چربی اندک و پروتئین فراوان دارد و به خاطر داشتن گلیکوژن کمی شیرین است
گزارش نشان می دهد که در بازرسی کارخانه مک دونالد و رستوران ها مواد غذایی این کارخانه در سراسر کشور، گوشت انسان در ۹۰ درصد مراکز و گوشت اسب در ۶۵ درصد مراکز یافت شد. مامور اف بی آی لوید هریسون گفت: بدترین بخش این موضوع این است که نه تنها گوشت انسان، بلکه گوشت کودکان نیز در این محصولات دیده شده است. پیدا شدن قطعات مختلف بدن در کارخانه های موادغذایی ایالات متحده و فکر کردن به تکه تکه شدن بدن انسان ها واقعا وحشتناک است. آدم خواری هزاران سال پیش رواج داشت. البته هنوز چند قبیله وجود دارد که این عمل را به عنوان فرهنگ قبیله ای خود انجام می دهند اما با این اتفاقات رخ داده درکارخانجات موادغذایی می توان گفت متاسفانه آدم خواری نیز در حال حاضر در جهان مدرن نیز وجود دارد.
خوردنیهای تابو به غذاها و نوشیدنیهایی گفته میشود که برخی مردم به دلایل مذهبی، فرهنگی و بهداشتی از مصرف آنها خودداری میکنند. در بسیاری موارد این محدودیت شامل گوشت جانورانی خاص شامل پستانداران، جوندگان، خزندگان، دوزیستان، ماهیان استخواندار، و سختپوستان میشود. در برخی موارد تابو فقط شامل قسمتی از بدن یا فضولات جانور میشود و در حالی که در موارد دیگر گیاهان، قارچها و حشرات را در بر میگیرد. غذاهای تابو در مواردی بر اساس قواعدی مدون شناخته میشوند و در موارد دیگر بستگی به ترکیب چند خوردنی با هم یا نحوه ذبح حیوان دارد. ریشه این احکام شرعی متفاوت است و در برخی موارد به دلیل سلامتی یا دلایل دیگر این دستورها صادر و در موارد دیگر به دلایل نمادین این ممنوعیت برقرار شدهاست. برخی خوردنیها هم ممکن است در برخی مراسم خاص (مانند حج) یا در مراحل خاصی از زندگی (مثل زمان حاملگی) یا برای قشرهای خاصی از مردم (مانند روحانیان) ممنوع شده باشند.
در سال ۲۰۰۵ میلادی تولید جهانی گوشت اسب بیش از ۷۰۰٬۰۰۰ تن بودهاست. کشورهای عمده تولیدکننده گوشت اسب در سال ۲۰۰۵ کشور تعداد حیوان تولید گوشت به تن متریک چین ۱٬۷۰۰٬۰۰۰ ۲۰۴٬۰۰۰ مکزیک ۶۲۶٬۰۰۰ ۷۸٬۸۷۶ قزاقستان ۳۴۰٬۰۰۰ ۵۵٬۱۰۰ مغولستان ۳۱۰٬۰۰۰ ۳۸٬۰۰۰ آرژانتین ۲۵۵٬۰۰۰ ۵۵٬۶۰۰ ایتالیا ۲۱۳٬۰۰۰ ۴۸٬۰۰۰ برزیل ۱۶۲٬۰۰۰ ۲۱٬۲۰۰ قرقیزستان ۱۵۰٬۰۰۰ ۲۵٬۰۰۰ جمع کل جهانی ۴٬۷۲۷٬۸۲۹ ۷۲۰٬۱۶۸
گربه در چین، ویتنام و مناطق روستایی با فرهنگ سوئیسی خورده میشود. همچنین از آن در برخی خورشهای پرویی، برای طعم دادن به غذا استفاده میشود. در سایر نقاط جهان نیز مردم در زمان قحطی به گوشت گربه پناه میآوردهاند که محاصره لنینگراد یکی از آن زمانهاست. در سال ۲۰۰۸ گزارشی منتشر شد که گربه بخش عمدهای از سبد غذایی در گوانگدونگ در چین را تشکیل میدهد. گربههای بسیاری از شمال چین به مناطق مختلف این کشور صادر میشوند و فقط یکی از تجارتخانههایی که مرکز آن در گوانگژو است روزانه تا ۱۰٬۰۰۰ گربه از اقصی نقاط چین دریافت میکند. در سایر نقاط چین اعتراضاتی صورت گرفته تا دولت مانع تجارت گربه و فروش آن در رستورانها شود، با این حال هیچ قانونی برای ممنوعیت خوردن گربه در چین وجود ندارد. اصطلاح «خرگوش پشتبانی» به گوشت گربه گفته میشد که به جای گوشت خرگوش صحرایی عرضه گردد. بعد از جداکردن پوست، پا، سر و دم لاشه گربه و خرگوش صحرایی شبیه هم به نظر میرسند و تنها راه تشخیص آنها دقت به استخوان کتف آنهاست که در تیره گربهسانان متفاوت است. به زبان اسپانیایی و پرتغالی ضربالمثلهایی وجود دارد که در این نوع تقلب ریشه دارند (مثلاً گربه را جای خرگوش خرید). به خصوص در برزیل گوشت گربه مورد تنفر بسیار است و مردم از برخی کبابفروشیها دوری میکنند چون شک دارند که شاید از گوشت گربه استفاده کرده باشند. عبارت طنزآمیز گربهکباب در برزیل بسیار متداول است و خصوصاً برای کبابیهای کنار خیابان که از نطر بهداشت ضعیفاند و منبع گوشتشان هم معلوم نیست، کاربرد دارد. همچنین در فیلیپین، این شایعه که برخی فروشندگان سیمپو (نوعی کلوچه گوشتی) از گربه استفاده میکنند موجب شده که برخی مردم نام گربههای خانگیشان را سیمپو بگذارند. در روسیه نیز جمله شوخیآمیز «سه تا ساندویچ کباب ترکی بخر، یک بچه گربه سر هم کن.» حاکی از مشکوک بودن به گوشتهای دکههای کنار خیابان است. اهالی ویچنزا در شمال ایتالیا، به خوردن گربه مشهورند گرچه این کار در چند دهه اخیر دیگر انجام نمیشود. در فوریه ۲۰۱۰ یک آشپز مشهور ایتالیایی مورد نقد قرار گرفت و از شرکت در یک نمایش آشپزی اخراج شد، چرا که او در مورد عادت سابق مردم توسکانی، خوردن خورش گربه، صحبت کرده بود. در زمانی که بعد از جنگ جهانی اول و دوم معروف به دوران سختی است، خرگوش پشتبامی غذایی معمول بود. در حالی که برخی تصور کردهاند منظور از این کلمه خرگوش استرالیایی بوده، در واقع منظور همان گربههای اروپایی بودهاند. در بعضی شهرهای شمال ویتنام، رستورانها خوراک گربه را با عنوان «ببر کوچک» را تبلیغ میکنند، در حالی که گربهها را میتوان درون قفس در رستوران مشاهده کرد.
در مذهب شیعه گوشت جانورانی مانند اسب، خر و قاطر حرام نیست بلکه مکروه است
گوشت سگ و گربه در کشورهای غربی تابوست و این تابو فقط در شرایط قحطی و گرسنگی شکسته شدهاست. در آلمان گوشت سگ همواره، دست کم از زمان فریدریش دوم به بعد، در زمان سختیها خورده شدهاست. در اوایل قرن بیستم خوردن گوشت سگ در آلمان معمول بود. در سال ۱۹۳۷ قانونی جهت پیشگیری از بیماری تریشینوز در مورد خوک، سگ، گراز، روباه، گورکن و سایر گوشتخواران صادر شد. گوشت سگ در سال ۱۹۸۶ در آلمان ممنوع شد. در لهستان در سال ۲۰۰۹ کشف یک مزرعه در شهر مذهبی و زیارتی چنستوخووا که در آن سگان به منظور تهیه دنبه خوک پرورش داده میشدند، موجب رسوایی شد. مطابق با متون قدیمی هندو، گوشت سگ ناپاکترین غذای ممکن است. گوشت سگ همچنین مطابق شریعت اسلام و یهود نجس و ناپاک است. بنابراین هر سه این سنتهای مذهبی مصرف آن را نهی کردهاند. در اساطیر ایرلندی آمدهاست که یکی از شخصیتها در موقعیتی قرار گرفت که مجبور بود میان دو تابوی خوردن گوشت سگ یا رفتار کردن بر خلاف اصول مهمان نوازی یکی را انتخاب کند و او خوردن گوشت سگ را انتخاب کرد که موجب مرگش شد. در مکزیک در دوران پیشاکلمبی خوردن نوعی سگ بیمو متداول بود ولی این رسم در دوران استعمار برافتاد. در شرق آسیا به جز در ویتنام، گوشت سگ به ندرت مصرف میشود که این به دلیل احترام به ارزشهای اسلامی و بودیستی و نیز حقوق حیوانات است. منچوها مقرراتی در مورد ممنوعیت مصرف گوشت سگ دارند که بعضاً توسط همسایگانشان در شمال شرق آسیا مصرف میشود. آنها همچنین کلاههای تهیه شده از پوست سگ را استفاده نمیکنند. گوشت سگ در برخی بخشهای چین (مثل گوانگشی) و کره غذایی متداول است.
سعدی در کتاب بوستان داستانی از ذبح اسب به دست حاتم طایی و کباب کردن گوشت آن برای مهمانان خود نقل کردهاست. سماطی بیفکند و اسبی بکشت به دامن شکر دادشان زر به مشت … من آن بادرفتار دلدل شتاب زبهر شما دوش کردم کباب
چرا خوردن گوشت الاغ و اسب مکروه ولی گوشت گوسفند و شتر مستحب و خوب است؟ با اینکه همه اینها گیاه خوار هستند، چرا حکم آنها مختلف است؟ پاسخ همان گونه که در پرسش آمده، خوردن گوشت اسب و الاغ و قاطر مکروه است و فقهای بزرگوار ما بر اساس روایات اهل بیت ـ علیهم السّلام ـ بر این مسأله تصریح کردهاند. در قرآن کریم میخوانیم: «وَ الْأَنْعامَ خَلَقَها لَکُمْ فِیها دِفْءٌ وَ مَنافِعُ وَ مِنْها تَأْکُلُونَ» و نیز «وَ الْخَیْلَ وَ الْبِغالَ وَ الْحَمِیرَ لِتَرْکَبُوها وَ زِینَهً وَ یَخْلُقُ ما لا تَعْلَمُونَ». «و چارپایان را برای شما آفرید که برای شما (پوست) آنها گرما و سودهای دیگر هست، و هم از آنها میخورید» و «اسبان و استران و درازگوشان را (آفرید) تا بر آنها سوار شوید و مایه تجمل نیز هست، و نیز چیزهایی که شما نمیدانید آفرید.» طبق روایتی که از امام صادق ـ علیه السّلام ـ نقل شده: أنعام اشاره به گاو و گوسفند و شتر است که برای خوردن آفریده شدهاند و اسب و قاطر و الاغ برای سوار شدن. بعد از اشاره به مرجع حکم، باید توضیحی راجع به حکمت احکام دینی و میزان احاطه و دخالت عقل بشر نسبت به دین داده شود تا این گونه پرسشها به نحو اساسی حل شود. در هر حکم شرعی سه امر وجود دارد که باید از هم تفکیک شوند: الف. دلیل و مستند حکم: هر حکم شرعی مستند به یک یا چند آیه و روایت است، مثلاً دلیل اینکه بر مسلمان نماز واجب است، امثال این است: «أقیموا الصلاه» یا دلیل وجوب روزه، این آیه شریفه است: «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیامُ کَما کُتِبَ عَلَی الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکُمْ». ب. علت حکم: علت اصلی و اوّل و آخر همه احکام دینی، اراده و حب و بغض الهی است که البته گزاف نیست و بر اساس مصالح و مفاسدی است که در امور مختلف وجود دارد. مثلاً مجموعه مصالحی که در نماز وجود دارد، نظیر باز داشتن از فحشا و منکر و تقرب به سوی خداوند موجب اراده و حب الهی شده است و امر به خواندن نماز کرده است، کما اینکه مجموعه مفاسدی که در شراب وجود دارد مثل ضعیف کردن بدن و یا از بین بردن عقل، موجب بغض الهی و نهی از آن شده است. ج. فلسفه یا حکمت حکم: بر طبق عقیده شیعه امامیه، همه احکام الهی بر اساس مصالح مفاسد واقعی است و خداوند حکیم هیچگاه بیهوده به چیزی امر نمیکند و از چیزی نهی نمیکند و همچنین نسبت به حکم استحباب و کراهت و اباحه. عقل ما انسانها هیچگاه به همه مصالح و مفاسد و حکمتهای احکام احاطه نداشته و ندارد و همانطوری که در مسأله نیاز بشر به دین و فلسفه بعثت انبیاء طرح شده است، بشر به جهت محدودیت قوای ادراکی، به همه روابط عالم وعوامل سعادت و شقاوت دنیوی و اخروی احاطه ندارد، به همین دلیل نیاز به وحی و نبی و هدایت الهی دارد. بنابراین ما از طریق احکام پنج گانه شرعی، به وجود مصالح و مفاسد و حکمتهایی در متعلق احکام پی میبریم، امّا اینکه دقیقاً و کاملاً آنها چیستند، بر ما مخفی است و اگر ما همه امور را با عقل کوچک خود میفهمیدیم، اصولاً نیازی به دین و ارسال پیامبران و راهنمایی الهی نبود. بعد از این توضیح کوتاه باز میگردیم به بحث اصلی؛ ما از حلال بودن گوشت گاو و شتر و گوسفند پی به مصلحت موجود در حکم میبریم و اینکه مشکل و مفسدهای در استفاده این گوشتها بعد از ذبح شرعی نیست و یا در حدی نیست که مانع حکم حلیّت شود، و همچنین در مورد کراهت خوردن گوشت اسب و قاطر و الاغ، خداوند خالق عالم و حکیم حتماً فرقی بین این دو موجود دیده یا ایجاد کرده که باعث دو حکم متفاوت شده، امّا آن تفاوت چیست، ما به روشنی نمیدانیم. چرا که او خالق است و از تمامی جزئیات و ظرافت های خلقی آگاه است، حال ما انسان های کوچک که علممان در برابر عظمت علم و حکمت الهی بسیار بسیار ناچیز و غیر قابل مقایسه است، چگونه می توانیم از تمامی حکمت ما و علت ها مطلع و آگاه شویم، در حقیقت این گونه بگویید که عقل ما کشش و قدرت چنین درکی را ندارد، پس بیش از آن نباید به دنبال حکمت های الهی باشم. نکته دیگر این که چه کسی به ما گفته است که علت حلال بودن گوشت گاو و گوسفند علف خوار بودن آن ها است تا ما بگوییم اسب و الاغ هم علف میخورند، پس چرا حکم مختلف دارند؟ برخی حیوانات هستند علف هم میخورند ولی گوشت آنها مکروه است مثل اسب یا حرام است مثل فیل و برخی حیوانات هستند که کاملاً علف خوار نیستند ولی حلال هستند مثل ماهی یا پرندگان. در سیستم بدن حیوانات مختلف هزاران هزار مولکول، آنزیم و فاکتورهای مختلف وجود دارد که بسیاری از آنها تاکنون بر بشر مخفی مانده و هر یک کارکردهای مختلف دارند و از کجا معلوم که برخی از آن عوامل داخلی باعث این حکم نشده است و یا امری دیگر. بنابراین بر مسلمان آگاه و باهوش و مؤمن است که همه احکام الهی را با جان و دل بپذیرد و یقین به صحت و حکیمانه بودن آنها داشته باشد و البته در فکر و جویای فهم اسرار و لطایف این احکام باشد. ولی این بدان معنا نیست که اگر عقل و درک ما به علت یا علت های واقعی دست نیافت، اصل حکم را زیر سؤال ببریم! در اینجا بد نیست به کلامی از مرحوم دکتر پاک نژاد در کتاب «اولین دانشگاه و آخرین پیامبر» اشاره کنیم: «وجود قند در گوشت اسب سبب شده نسبت به میکروبها زیاد حساس نگردد و زود در معرض مخاطرات قرار گیرد. گوشتهای خر و قاطر هم شبیه گوشت اسب بوده و خوردن آنها معمول نشده و…». با توجه آنچه گفته شد، پاسخ این گونه سؤالات که هزاران مورد هستند، روشن میشود؛ مانند چرا نماز صبح دو رکعت است و ظهر چهار رکعت؟ چرا نماز صبح را مرد باید بلند بخواند و ظهر را آهسته؟ در نماز مغرب و عشاء هم حمد و سوره بلند ولی تسبیحات اربعه آهسته؟ چرا در نماز یک رکوع داریم و دو سجده؟ احکام طهارت چرا اینگونه است؟ احکام قصاص و دیه چرا اینگونه است؟ و … کلام آخر؛ اولا روح تعبد را در برابر احکام الهی تقویت نماییم و مطیع محضر احکام و دستورات الهی باشیم. چرا که اسلام یعنی تسلیم محضر و ثانیا بسیار خوب است که به دنبال کشف حقایق و رشد علم باشیم ولی اگر دلیل واقعی احکام شرعی را به دست نیاوردیم، با توجه فهم و درک ناچیز ما در برابر علم الهی، اصل احکام را زیر سؤال نبریم.